Unesco-erkenning voor internationale samenwerking rond traditionele sporten en spelen ‘Tocatì’

Vandaag, 1 december, besliste Unesco om ‘Tocatì: a shared programme for the safeguarding of traditional sports and games’ als voorbeeldpraktijk op het ‘Register van goede borgingspraktijken’ te plaatsen. Tocatì is een internationale samenwerking tussen Vlaanderen, Italië, Frankrijk, Kroatië en Cyprus. Het koppelt traditionele spelen en sporten aan de waarden van immaterieel erfgoed en mobiliseert duizenden spelers, vrijwilligers, bewonderaars en media-actoren.

Krulbollen, sjoelen, touwtrekken of boogschieten, het zijn traditionele sporten en spelen die behoren tot ons immaterieel erfgoed. In Vlaanderen beoefenen we vandaag nog heel wat van die sporten en spelen, waarvan zo’n twintig in verenigingsverband. Daarnaast zijn het vaak ook populaire activiteiten bij jeugdbewegingen en in een aantal volkscafés. ​

Mensen spelen graag, dat is altijd zo geweest. De recente Netflix-documentaire ‘Human Playground’ toont hoe mensen over de hele wereld sinds duizenden jaren sporten en spelen. Sport en spel vandaag heeft dan ook vaak stevige wortels in het verleden. Het ‘borgen’ – erfgoed levend houden en verderzetten - is soms een uitdaging.

Internationale kennisuitwisseling over erfgoed

Landen kunnen van elkaar leren hoe ze dit soort erfgoed op een dynamische manier doorgeven aan toekomstige generaties. Daarom nam Italië een aantal jaar geleden het voortouw in een internationaal samenwerkingsverband onder de naam ‘Tocatì’. Tocatì koppelt traditionele spelen en sporten aan de waarden van immaterieel erfgoed en mobiliseert duizenden spelers, vrijwilligers, bewonderaars en media-actoren.

Op 1 december besliste het internationale Unesco-comité in Rabat (Marokko) om ‘Tocatì: a shared programme for the safeguarding of traditional sports and games’ als voorbeeldpraktijk op het ‘Register van goede borgingspraktijken’ te plaatsen. Dat is een van de Unesco-lijsten voor immaterieel erfgoed. Hiermee geeft Unesco blijk van waardering voor dit initiatief en wil het deze internationale samenwerking rond het borgen van traditionele sporten en spelen wereldwijd in de kijker zetten.

‘Tocatì’-festival: volkssportkoepel VLAS toont spelen en sporten van bij ons ​

‘Tocatì’ is Italiaans en betekent ‘het is aan jou’, veelgehoord in een sport of spel. Onder de ‘Tocatì’-vlag werken Italië, Vlaanderen, Frankrijk, Kroatië en Cyprus samen aan het programma. Beoefenaars uit de verschillende landen ontmoeten elkaar ook jaarlijks in september op het gelijknamige ‘Tocatì’-festival in Verona (Italië). Ook Vlaanderen toont in Verona sporten en spelen van bij ons: op internationale bijeenkomsten deelt de volkssportkoepel VLAS zijn ervaringen. Ook musea in Vlaanderen en Werkplaats immaterieel erfgoed vzw delen al vele jaren borgingspraktijken rond immaterieel erfgoed via publicaties en studiedagen.

In 2011 plaatste Unesco ‘ludodiversiteit’ op het Unesco-Register, een programma rond het borgen van traditionele sporten en spelen in Vlaanderen. Om deze eerdere Unesco-erkenning te versterken zet Vlaanderen de komende jaren vooral in op internationale samenwerking.

Minister van Cultuur Jan Jambon: “Sporten en spelen brengen mensen bij elkaar, over generaties heen. Deze Unesco-erkenning is een duwtje in de rug voor de duizenden beoefenaars en hun verenigingen, maar ook voor de organisaties binnen sport en erfgoed die zich inzetten voor dit immaterieel erfgoed. Ik ben er fier op dat we via ‘Tocatì’ onze eigen traditionele sporten en spelen internationaal kunnen promoten en ook goede praktijken uit Vlaanderen in de kijker kunnen zetten.” ​

Meer informatie over dit internationale samenwerkingsprogramma vind je op de website van Tocatì.

Contact

Kabinet van Vlaams minister van Cultuur Jan Jambon: woordvoerder Olivier Van Raemdonck - olivier.vanraemdonck@vlaanderen.be, 0470 99 91 01.

Departement Cultuur, Jeugd en Media: adjunct-woordvoerder Mattijs Deraedt - mattijs.deraedt@vlaanderen.be, 02 553 42 89.

Volkssportfederatie VLAS: directeur Nicolas Dezeure - directeur@VLAS.be

Werkplaats immaterieel erfgoed vzw: directeur Jorijn Neyrinck - jorijn@werkplaatsimmaterieelerfgoed.be