16 nieuwe kunstwerken voor Collectie Vlaamse Gemeenschap
De Vlaamse minister van Cultuur heeft 16 werken van 17 hedendaagse kunstenaars aangekocht voor de Collectie van de Vlaamse Gemeenschap. Voor de keuze van de werken liet de minister zich adviseren door een commissie van drie experten uit het veld van de hedendaagse beeldende kunst. De selectie is net als vorige jaren heel divers. Voor de totale aankoop stelde de minister een budget van 250.000 euro beschikbaar. De Vlaamse overheid vertrouwt de aangekochte werken toe aan de verschillende hedendaagse kunstmusea in Vlaanderen.
De Collectie Vlaamse Gemeenschap is een publieke kunstcollectie die de Vlaamse overheid beheert. Het doel van deze collectie is om een volledig en correct beeld te geven van de kwaliteitsvolle en relevante hedendaagse Vlaamse kunst. De Vlaamse Regering heeft het beheer van de collectie meer specifiek toevertrouwd aan het Departement Cultuur, Jeugd en Media en haar voorgangers.
Diverse selectie: van schilderkunst over videowerk tot performance
De adviserende aankoopcommissie hield in haar voorstellen rekening met de volgende drie parameters uit haar visienota Kunstaankopen 2019-2023: (1) historische lacunes in de Collectie van de Vlaamse Gemeenschap remediëren, (2) sleutelwerken van toonaangevende actuele kunstenaars aankopen en (3) werken uit jongere, beloftevolle oeuvres tijdig aankopen. Daardoor bestaat de selectie uit zowel gevestigde namen zoals Pieter Vermeersch, Manon De Boer en Joëlle Tuerlinckx, als opkomende kunstenaars zoals Elen Braga, Elhadj Libasse Ka en Liesbeth Henderickx. Slechts 4 kunstenaars waren al vertegenwoordigd in de collectie, van de andere 13 kunstenaars is voor het eerst een werk aangekocht.
De aankoopcommissie besteedde opnieuw aandacht aan de diversiteit aan kunstvormen. Het gaat om 6 schilderijen, 3 installaties, 2 beeldhouwwerken, 1 fotografiewerk, 2 textielwerken, 1 videowerk en 1 performance.
De Vlaamse hedendaagse kunstmusea nemen de werken in bewaring en kunnen die vervolgens opnemen in hun tentoonstellingen. Die musea zijn Mu.ZEE, SMAK, M HKA, M Leuven, het FOMU en het Middelheimmuseum.
Een greep uit de aangekochte werken
Een non-binaire visie op het medium beeldhouwkunst
Liesbeth Henderickx
In het werk van Liesbeth Henderickx (1991) herkennen we een fascinatie voor traditionele sculpturale principes, aandacht voor de fysieke eigenschappen van materialen en een respectvolle benadering van het ambachtelijke. We zien elementen die ontleend zijn aan een klassieke interpretatie van de beeldhouwkunst zoals het gebruik van edele, organische materialen zoals natuursteen en een traagzaam werkproces. Ze ziet daarbij geen tegenstelling in de combinatie met bijvoorbeeld betonfragmenten, die we identificeren als een koel, rigide industrieel materiaal. Henderickx bewijst met haar werk dat ze zich niet laat opsluiten in een nauwe, binaire visie op het medium.
Het aangekochte werk Knoop (2021) is representatief voor de praktijk van deze beloftevolle kunstenaar. De sculptuur is opgebouwd uit beton, natuursteen en steenpuin. Het werk gedraagt zich daarbij niet als een strak, architecturale vorm, maar als verknoopte draad die expliciet de dialoog opzoekt met de ruimte. Maar evengoed zit de betekenis van het object en zijn intrinsieke waarde vervat in de pure vormelijkheid van het object.
Monumentaal textielwerk
Elen Braga
Elen Braga (1984) is geboren in Brazilië maar woont en werkt in Brussel. Haar werk werd in 2022 tentoongesteld in KIOSK, Gent. Ze is een multidisciplinair beeldend kunstenaar die haar werk ontwikkelt in de vorm van installaties en beeldhouwwerken, soms in de publieke ruimte, waaraan ze vaak performatieve momenten koppelt. Ze onderzoekt thema's als kracht en veerkracht en in de creatie van haar werk hanteert ze zelfopgelegde arbeid en intensieve productieprocessen. Ze experimenteert daarbij met een brede waaier aan technieken zoals naaien, keramiek en metaal. Ze verdiept zich in mythologische verhalen om te onderzoeken op welke wijze ze relevant zijn in ons hedendaags gedrag en overtuigingen. Haar werk is meestal sterk gericht op de context waarbinnen ze wordt gepresenteerd.
Het werk The Course of Empire (2022) is een negen meter breed wandtapijt, gebaseerd op het werk van de Anglo-Amerikaanse schilder Thomas Cole (1801- 1848). Braga herschept Coles verhaal en vermengt deze met elementen uit haar eigen persoonlijke verhaal en de geschiedenis van haar geboorteland, in relatie tot de huidige politieke onrust in de samenleving. Met de aankoop van dit monumentale werk verwerft de Vlaamse overheid een indrukwekkend, museaal werk van deze beloftevolle kunstenaar.
Pigmenten van paddenstoelen
Anne Marie Maes
Anne Marie Maes (1955) mag gerust worden beschouwd als een pionierende kunstenaar op het vlak van het gebruik van biotechnologie, het nadenken over eco-systemen en het toepassen van alchemistische processen. Op het dak van haar atelier in Brussel verkent ze alle mogelijke groeiprocessen – haar dak is haar 'openluchtlaboratorium'. Ze experimenteert met hemels door bacteriën gecreëerd textiel en zet haar werk in de publieke context via installaties, video's, en performances. Haar artistieke productie wordt wereldwijd erkend, maar nauwelijks of niet in ons land. Haar oeuvre sluit vandaag meer en meer aan bij de tendensen van kunstenaars die de mogelijkheden van de natuur benutten, bevragen en inzetten in het perspectief van een beeldtaal die deze uitgangspunten in zich dragen.
Het werk “Pantone Alsace” (2023), bestaat uit 3 lange stroken als het resultaat van een intens transformatieproces gebaseerd op het verzamelen van lokale planten en paddenstoelen in de Vogezen waar via workshops de pigmenten werden geëxtraheerd – als kleurstof voor wol waarna de wol werd geweven om de 3 stroken tot stand te brengen. Wat we zien is het resultaat van een proces; rechtstreeks en direct vanuit de natuur, dat via culturele handelingen textiel oplevert van een ongeziene schoonheid.
Terugblik op vijf jaar aankoopbeleid
Eind dit jaar loopt het mandaat van de adviserende aankoopcommissie af en wordt een nieuwe commissie aangesteld. Die staat voor de uitdaging om de bestaande collectie de volgende jaren met relevante werken aan te vullen. Hiervoor zal de nieuwe commissie een visietekst opstellen met speerpunten voor de komende vijf jaar.
Minister van Cultuur Jan Jambon blikt tevreden terug op de afgelopen vijf jaar: “De commissieleden hebben telkens zeer overwogen adviezen voorgelegd. Sommige voorstellen waren voor mij verrassend, maar dat is deel van hun opdracht. Ik vertrouwde steeds op hun expertise en inschatting. Het is noodzakelijk dat onze collectie up-to-date blijft en dat het aankoopbeleid van de Vlaamse overheid de vinger aan de pols blijft houden. De kunstwerken worden in bewaring gegeven aan de verschillende hedendaagse kunstmusea in Vlaanderen. Op die manier worden zij aan een breed publiek getoond.”
Dit aankoopbeleid verderzetten is niet alleen van belang voor de kunstenaars, voor wie deze aankoop naast een financiële ondersteuning ook een erkenning van de kwaliteit van hun werk is. Door hun werk in haar collectie op te nemen en in bewaring te geven aan Vlaamse kunstmusea zet de Vlaamse overheid mee haar schouders onder de (internationale) zichtbaarheid van, en het publiek draagvlak voor het Vlaamse hedendaagse kunstlandschap.
De Collectie van de Vlaamse Gemeenschap kun je sinds kort online raadplegen.
In het voorjaar van 2024 wordt de visietekst van de nieuwe aankoopcommissie op de website van het Departement Cultuur, Jeugd en Media gepubliceerd.
Contact
Kunstenaars
Liesbeth Henderickx
Elen Braga
Anne Marie Maes
Departement Cultuur, Jeugd en Media
Mattijs Deraedt
Adjunct-woordvoerder
02 553 42 89
Kabinet minister Jan Jambon
Olivier Van Raemdonck
Woordvoerder
olivier.vanraemdonck@vlaanderen.be
0470 99 91 01
Bijlages
Overzicht aankopen 2023
DOCX - 19 Kb
Hier kunt u het fotomateriaal van de aankopen downloaden.